گزارش مجله «گرایش‌های معاصر در ایدئولوژی اسلامی»

نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

* پژوهشگر مؤسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت و دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران.

چکیده

در دنیای امروز گرایش‌ها و ایدئولوژی‌های اسلامی، که بعضاً مسیر افراط را می‌پیمایند، تمام جهان، به‌ویژه کشورهای اسلامی و به طور خاص خاورمیانه، را متأثر کرده و در یک کلام امنیت جامعه جهانی را به مخاطره انداخته است. به منظور تعدیل این گرایش‌ها و پیش‌گیری از وقوع خطرها، ناهجاری‌ها، ویرانی‌ها و خسارات متعدد مالی و جانی نظیر آنچه در عراق، سوریه، افغانستان، سودان، نیجریه و برخی دیگر از کشورها به وقوع پیوسته، باید در صدد شناخت، واکاوی و تحلیل این ایدئولوژی‌ها، منشأ پیدایش آنها و اموری از این دست در قبال هر یک از گرایش‌های معاصر، برآمد. گرایش‌هایی که هر روز در قالب نام و نمادی نوین ولی اغلب تحت یک لوای افراطی کلی جلوه می‌کند و در هر منطقه از مؤلفه‌های اجتماعی، قومیتی، نژادی و ... متأثر می‌شود و دچار شدت و ضعف در مواضع می‌گردد.
از این‌رو نهادهای متعددی در سرتاسر دنیا و هر یک به فراخور حال، به این مسئله همت گمارده‌اند و تولیدات تحقیقی و پژوهشی خود را در شکل‌های گوناگونی به مجامع علمی و سیاسی دنیا عرضه می‌کنند. هرچند برخی از این نهادها خود در مواجهه با این پدیده به اسلام‌هراسی دامن زده‌اند و جنبه افراط را در پیش گرفته‌اند، ولی در این میان مؤسساتی هستند که کمتر دست‌خوش انفعالات شده‌اند و تا حد زیادی واگوی مؤلفه‌های واقعی در خصوص این پدیده‌اند. لذا مطالعه تولیدات این نهادها خالی از لطف نیست و به روزآمدی بیشتر کمک می‌کند.