بررسی خوانش عائشه و قتاده از روایت قلیب بدر در باب شنیدن ارواح

نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

دانش پژوه موسسه دارالإعلام لمدرسة أهل‌البیت

چکیده

روایت قلیب بدر، از جمله روایت‌های صحیح نقل شده در منابع روایی اهل‌سنت است. این روایت پیرامون تکلم پیامبر گرامی اسلام 6 با مردگان جنگ بدر است؛ با آنکه روایت، صریح در شنوایی اموات است، اما عایشه و قتاده تابعی، هرکدام تأویلی نسبت به این روایت برای نفی انصراف حدیث بر سماع موتی بیان داشته‌اند. عایشه با استناد به آیه 80 سوره نمل، این روایت را دلیل سماع اموات نمی‌داند؛ بلکه تأویل به علم مردگان، به حقانیت کلام پیامبر6 کرده است؛ قتاده نیز با بیان اینکه، مردگان توسط خداوند زنده شده تا پیامبر6، کلام خود را از باب توبیخ و تصغیر برای آنها بیان نماید، روایت را تأویل می‌نماید. این تأویلات در مورد روایت قلیب بدر صحیح نمی‌باشد؛ چراکه در پاسخ به این تاویلات، پاسخ‌های نقضی و حلی وجود دارد. این ادله به‌صورت عنوانی و مختصر عبارت‌اند از:
1.سماع روح؛ 2.مراتب سماع؛ 3. عدم تناقض علم با سماع؛ 4. تشبیه قرآنی؛ 5. آیاتِ بیان‌گر سماع موتی؛ 6. تقدم نص بر تأویل؛ 7. رجوع عایشه از تأویل اثبات می‌شود؛

کلیدواژه‌ها