دانش‌آموختۀ سطح چهار حوزۀ علمیه قم، دانشجوی دکتری وهابیت‌شناسی دانشگاه باقرالعلوم. .
چکیده
یکی از مفسرین و علمای برجستۀ اهلسنت، قرطبی است. وی در کتب خود، مخصوصا تفسیر «الجامع»، به آراء سلف، استنادات فراوانی داشته است و محل رجوع وهابیها میباشد. در این بین نیز، برخی از وهابیها درصدد بودهاند که اختلافات خود با قرطبی را تنها در بحث اسماء و صفات بدانند و اینگونه وانمود کنند که او در دیگر مباحث، با آنها همراه است؛ در حالیکه ادعاهای بنیادین وهابیت که در توحید الوهی و ربوبی است، در تضاد با تفکرات قرطبی میباشد. قرطبی یکی از اصلیترین ادعاهای وهابیت در توحید ربوبیت (یعنی موحد بودن مشرکین) را رد کرده و مشرکین را دارای شرک ربوبی دانسته است؛ همچنین قرطبی «ما لا یقدر علیه الا الله» را، بهگونهای تفسیر نکرده که اموری مانند طلب شفاعت و تبرک از اموات، از مصادیق آن باشند. در توحید الوهیت نیز، تعریف عبادت قرطبی و وهابیت بر یکدیگر منطبق نیستند؛ زیرا قرطبی برخلاف وهابیها، هیچگاه صرف خضوع و خشوع بدون اعتقاد به ربوبیت را، منجر به تحقق عبادت ندانسته و اموری مانند طلب شفاعت و تبرک به اموات را، جایز دانسته است.
)