ارزیابی دیدگاه قائلان به تکفیرِ تارک نماز

«تکفیر تارک نماز» از مسائل مورد توجه فقهاست. آنان به صراحت بیان نموده‌‌اند که چنانچه ترک نماز به‌‌سبب جحد و انکار اصل وجوب نماز باشد، شخص منکر، کافر می‌‌شود؛ اما نکته مهم این است که آیا اگر ترک نماز به‌سبب مسئله‌‌ای غیر از جحد و انکار باشد، بازهم موجب کفر شخص تارک می‌‌شود؟ در این خصوص، نظرات مختلفی بیان شده است. هرچند که جمهور فقها و اندیشمندان اسلامی قائل به عدم کفر چنین شخصی شده‌‌اند، اما در منشورات برجا مانده از فقها می‌توان برخی را به عنوان قائلین به تکفیر تارک نماز (هرچند که به‌سبب سستی، کاهلی، تنبلی و امثال آن باشد) معرفی نمود. عمده‌ی تکفیریان معاصر، این نظر را پذیرفته و امروز سردمدار این دیدگاه می‌باشند.
آنان دلایلی را برای اثبات مدعایشان مطرح نموده‌‌اند که همه‌ی آن‌ها مخدوش و ناتمام است. آنان از آیه 11 سوره مبارکه توبه و حدیث نبوی «إِنَّ بَیْنَ الرَّجُلِ وَبَیْنَ الشِّرْکِ وَالْکُفْرِ تَرْکَ الصَّلاَةِ» و کاشفیت فقدان ایمان در شخص تارک نماز، برای دستیابی به مقصود خود بهره جسته‌‌اند. اما با تدقیق نظر مشخص می‌شود که آیه در صدد نفی اخوّت حقیقی نبوده و تنها در صدد بیان شدت مبغوضیت ترک نماز می‌‌‌باشد.
با در نظر گرفتن دیگر فرموده‌های پیامبر اکرم7 مشخص می‌شود که این کلام نبوی مربوط به ترک عامدانه نماز می‌باشد، نه مطلق ترک نماز؛ علاوه بر آن‌‌که میان ترک نماز و فقدان ایمان هیچ ملازمه‌‌ای وجود ندارد و برقراری چنین ملازمه‌ای بی‌‌دلیل و صرفاً ادعایی بیش نیست.