مورخان وهابی، تاریخ نجد را به دو برهه قبل و بعد از قدرت یافتن محمد بن عبدالوهاب تقسیم کردهاند. آنان همواره از نجدِ پیش از وهابیت، تصویری آکنده از شرک و کفر ترسیم میکنند و نجدِ پس از وهابیت را تابناک و توحیدی جلوه میدهند. این پژوهش، تبیین ماهیت روایت وهابیان از نجد است؛ این روایت به ظاهر تاریخی است، اما در حقیقت، مقولهای برآمده از خوانش و باورهای منحصربهفرد آنان در باب توحید و شرک است؛ از اینرو برای وارسی آن باید، روش اعتقادی را برگزید. اثبات اعتقادی بودن این موضوع با گردآوری دادههای کتابخانهای بهروش توصیفیـ تحلیلی، در دو محور امکانپذیر است؛ دقت در قرائن زمانی و مکانی، تامل در علل و معیارهای حاکم بر روایت وهابیان از نجد، نشانگر اعتقادی بودن این مسئله است.
)