نقد دیدگاه سلفیۀ جهادی دربارۀ جهاد ابتدایی با تکیه بر آیۀ 5 سورۀ توبه

نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

کارشناسی ارشد مذاهب اسلامی، پژوهشگر مؤسسۀ دار الإعلام لمدرسة أهل البیت، استاد مرکز آموزش زبان مدرسۀ المهدی وابسته به جامعة المصطفی العالمیة.

چکیده

سلفیۀ جهادی به‌عنوان گروهی که تنها راه انتشار و تبلیغ معارف اسلامی را جهاد مسلحانه می‌دانند، با تعریف خاصی که از جهاد ابتدایی دارند، قتال با تمام کفار را، چه محارب و چه غیر‌محارب، به‌صورت جهاد ابتدایی جایز شمرده‌اند. تکفیری‌ها برای مشروعیت‌بخشی به این اقدامِ خود، به آیۀ 5 سورۀ‌ توبه استناد می‌کنند. آنان این آیه را ناسخ تمام آیات صلح و عفو دانسته و مراد از «مشرکین» در این آیه را عموم کافران، چه محارب و چه غیر‌محارب، تلقی کرده‌اند؛ ازاین‌رو، آنها قائل‌اند که بعد از نزول این آیه کشتن تمام مشرکان جایز است. آنان همچنین جهاد ابتدایی را برای تحمیل اسلام به کفار جایز شمرده‌اند. این در حالی است که با مراجعه به «آیات دیگرِ قرآن» و «سیرۀ پیامبر$ در برخورد با کفار» و «دیدگاه مفسرانِ بزرگِ فریقین» به‌خوبی معلوم گردید که این آیه ناسخ آیات صلح نیست و مراد از «مشرکین» در این آیه، مشرکانی است که عهد و پیمان خود را شکسته‌اند و همچنین رهبران و سران کفر، که مانع از رسیدن معارف اسلام به مردم هستند. علاوه بر این، سیرۀ پیامبر$ نیز در تبلیغ اسلام و برخورد با کفار، توأم با رأفت و عطوفت بوده است و ایشان هیچ‌گاه دستور قتل کسی را به‌جرمِ کفر صادر نکرده‌اند.

کلیدواژه‌ها