بازتاب قیام جهیمان العتیبی در عصر خود

نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

استادیار و عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه، پژوهشگر مؤسسه مطالعات راهبردی اسلام معاصر

چکیده

در آغازین روز از محرم سال 1400 هجری، جهیمان العتیبی به همراه یاران خود، مسجدالحرام را اشغال و با محمد بن عبدالله القحطانی به‌عنوان مهدی موعود بیعت کردند. این حادثه بسیاری از مفاهیم و مناسبات را در عالم اسلام و به‌طور خاص در کشور عربستان دچار دگرگونی کرد. اهمیت این داستان را از دو جهت می­توان بررسی نمود. یکی مطالعه تأثیرات کوتاه‌مدت آن بر جهان اسلام به‌خصوص تحریک احساسات ضد آمریکایی در کشورهای مسلمان است و دیگری بررسی تأثیرات بلند‌مدت این قیام بر جهان اسلام و دیگر جریان­های سلفی است. این مقاله در صدد تبیین قسم اول از بحث می­باشد و جهت دوم، مجال دیگری می­طلبد. هتک حرمت مسجدالحرام و آتش‌گشودن از سوی اشغالگران و نیز دولت سعودی و صدور فتوای علمای وهابی در مورد آن، نارضایتی مردم عربستان از حاکمان خود، ترس از نفوذ انقلاب ایران، آشکار‌شدن ضعف نیروهای امنیتی و رزمی عربستان، قیام علیه حاکم مسلمان در جهان سنی، متهم‌شدن آمریکا در جهان اسلام و تحریک شیعیان عربستان به قیام، مباحث مهمی است که حکایت از تأثیرگذاری این حرکت در جهان اسلام دارد.

کلیدواژه‌ها