بررسی روایت «دعوا علیا» با تکیه بر اشکالات عبدالرحمن دمشقیه

نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسندگان

1 دانش‌پژوه سطح ۳ نقد وهابیت، موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت شعبۀ مشهد

2 دانش‌پژوه سطح ۴ رشتۀ نقد وهابیت موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت و پژوهشگر اندیشکدۀ وفاق

چکیده

حضرت علی% اولین امام بعد از نبی مکرم اسلام$ بوده و روایات بسیاری از جانب اهل بیت( و پیامبر اکرم$ در فضیلت آن حضرت، صادر شده است. احادیثی نظیرِ حدیث منزلت و حدیث غدیر که در کتب حدیثی شیعه و اهل سنت، قابل‌ملاحظه است. باوجود این، برخی از وهابیان سعی داشته‎اند تا این فضائل را انکار یا رد کنند. عبدالرحمن بن محمد دمشقیه، یکی از وهابیانی است که بر روایات فضائل اهل‎بیت( خدشه وارد ساخته است. یکی از آن روایات، حدیثِ «دعوا علیا ان علیا منی و أنا منه و هو ولی کل مؤمن بعدی» می‎باشد. او به سند روایت و راوی آن، خدشه وارد کرده است، حال آنکه سند روایت، نه‌تنها از نظر علمای شیعه، بلکه از منظر علمای بزرگ اهل سنت نیز صحیح می‎باشد. دمشقیه همچنین استدلال شیعه بر کلمۀ «بعدی» را به‌دلیل بدعتگذار‌خواندن راوی، باطل دانسته است. پس از بررسی، مشخص شد نه‌تنها کلمۀ «بعدی» در طرق دیگر روایت هم موجود است؛ بلکه مضمون روایت با همین واژه متواتر است‌.
دمشقیه در ادامه، «ولی» را به‌معنای محبت و نصرت دانسته و مدعی شده، شیعه به‌سبب نبودنِ روایاتی که صریح در خلافت و ولایت باشد، «ولی» را به‌معنای ولایت گرفته است؛ درحالی‌که از نظر لغت‌شناسان، «ولی» در روایات به‌معنای ولایت و تدبیر بوده و نه‌تنها شیعه، بلکه راویان و حدیث نگاران بزرگ اهل سنت، روایاتی را نقل کرده‎اند که در آن، «ولی» به‌معنای ولایت و امارت، استعمال شده است. افزون بر آن، روایاتی در شأن حضرت علی% نقل شده که واژۀ «خلیفه» در آن آمده است؛ اما دمشقیه ادعا کرده، چنین روایاتی در شأن دیگر صحابه نیز صادر شده است، حال آنکه روایتی با مضمون تعیین جانشین نه در منابع اهل سنت و نه در منابع شیعه برای کسی غیر از حضرت علی% نقل نشده است.

کلیدواژه‌ها