نقد دیدگاه ابن‌تیمیه در احتفال بمولد النبی

نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

کارشناسی ارشد مذاهب اسلامی، پژوهشگر مؤسسۀ دار الإعلام لمدرسة أهل البیت و استاد مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی مدرسۀ المهدی وابسته به جامعة المصطفی العالمیة.

چکیده

احتفال بمولد النبی$ از مراسم‌هایی است که در جامعۀ اسلامی رایج است و مسلمانانِ زیادی در این برنامه شرکت می‌کنند و حتی اموالی را به‌شکرانۀ میلادِ ایشان در این راه انفاق می‌نمایند. ابن‌تیمیه با تفسیری خاص از «سنت» و «بدعت»، ضمن بدعت دانستنِ این مراسم به‌دلیل «عدم‌اهتمام پیامبر$ به این احتفال» و «عدم‌اهتمامِ سلف بر انجام این مراسم با وجود مقتضی و نبودِ ‌مانع» با اجرای این مراسم‌ها مقابله کرده و این مراسم را از مصادیق بدعت خوانده است؛ تا جایی که برگزارکنندگانِ این جشن را بدعت‌گذارِ در دین، و کافر دانسته است. اما با تکیه بر آیات شریف قرآن و همچنین منابع معتبر روایی، به‌خوبی روشن می‌شود که این ادعای ابن‌تیمیه بی‌اساس است؛ زیرا بنا بر آیاتی که پیامبر$ را «رحمة للعالمین» می‌داند و ما را به شکرگزاری و شادی به‌واسطۀ این رحمت الهی ملزم می‌کند، و همچنین با تکیه بر منابع معتبر روایی، اثبات می‌شود که شادی به‌واسطۀ میلاد پیامبر$ امری نیکو و پسندیده است. روایاتی مانند روایت روزه‌‌گرفتنِ پیامبر$ در روز دوشنبه، روایت تخفیف در عذاب ابولهب به‌واسطۀ آزادکردنِ «ثویبه» به‌خاطر خبردادن از تولد پیامبر$، و روایت روزۀ روز عاشورا، شرعی بودنِ این عمل را اثبات کرده‌اند. علاوه بر این، دیدگاه و سیرۀ علما در قرن‌های متمادی بر این بوده است که به برگزاریِ جشن تولد پیامبر$ اهتمام داشته باشند. در اثبات مشروعیت آن نیز کتاب‌های متعددی نگاشته‌اند.

کلیدواژه‌ها