1
پژوهشگر حوزه سلفیه و کارشناسی ارشد زبان انگلیسی.
2
دانشجوی دکترای مدرسی تاریخ و تمدن اسلام دانشگاه تهران.
چکیده
یمن در جنوب شبهجزیره عربستان، از دیرباز و از همان نخستین سالهای پس از بعثت پیامبر$ محل توجه مسلمانان بود. مسلمانانِ این منطقه به شجاعت و قیام در دورههای مختلف تاریخی شهرهاند و نقشی مهم در حوادث صدر اسلام ایفا کردهاند. القاعده نیز به عنوان یکی از اصلیترین گروههای سلفی - جهادی معاصر، پایگاهی در این منطقه دارد که پس از ادغام با گروه القاعده در عربستان سعودی، به القاعده شبهجزیره تغییر نام داد و به منطقه حاکمیت خود وسعت بخشید. در این مقاله میکوشیم فعالیتهای القاعده در شبهجزیره و همچنین رویکردها و عملکردهای این گروه را بررسی کنیم، از جمله مسائلی همچون سیر شکلگیری این گروه، خط فکری، رهبران و شخصیتها، و عملیاتهای القاعده شبهجزیره. جستوجوی دقیق و تتبع گسترده کتب و منابع الکترونیکی و پایگاههای اینترنتی در موضوعات فوق و تحلیل و بررسی اطلاعات گردآوریشده نشان میدهد القاعده شبهجزیره، یکی از اصلیترین گروههای سلفی - جهادی است که توانسته است با برنامهریزی گسترده، خود را به عنوان یکی از مهمترین گروههای خاورمیانه مطرح کند و با انتشار مجله الملاحم به دو زبان عربی و انگلیسی، ایدئولوژی خود و همچنین فعالیتهای خود را به خارج از مرزهای جغرافیایی، بهخصوص اروپا و آمریکا صادر کند. با دقت در اقدامات القاعده در شبهجزیره درمییابیم که این تشکیلات سعی دارد ایدئولوژی خود را، که مقابله با آمریکا و دولتهای مشابه است، با تعبیر «کفار» به عنوان دشمن دور در کنار دولتهای مسلمان به عنوان دشمن نزدیک، نمایش دهد.