اسلام و چگونگی تعامل و همزیستی پیروان مذاهب اسلامی

نوع مقاله : مقاله علمی - ترویجی

نویسنده

استاد و پژوهشگر حوزه علمیه

چکیده

این نوشتار پژوهشی است دربارۀ تبیین راه و روش‌ها، اصول و پایه‌های تعامل و هم زیستی میان پیروان مذاهب اسلام که با هم ارتباط دارند. این نوشتار با بهره­گیری از منابع مورد قبول مذاهب اسلام یعنی قرآن، سنت و سیرۀ بزرگان، افزون بر محورها، اصول و اسباب تعامل مثبت، به تبیین آفت و آسیب‌های تعامل پرداخته، تا عوامل ضعف و سستیِ مسلمانان و راه حل آن روشن شود. از آن­جا که مسلمانان از مذاهب و فرقه‌های گوناگون شکل یافته­اند و زمینه‌های اختلاف و نزاع فراوانی دارند، شایسته است که نگاه اسلام در مورد چگونگی ارتباط و تعامل مسلمانان با هم را تبیین کنیم.
برای رسیدن به این اهداف، نخست، به تبیین واژه‌های تعامل، گفت‌وگو، جدل، مناظره می‌پردازیم. سپس، دربارۀ حفظ اصول و پایه‌هایی بحث می­کنیم که در منابع اسلامی، به آن توصیه و تأکید شده است. در قسمت سوم، شیوه‌های تعامل از نگاه قرآن و روایات، نظیر: استفاده از راه‌های مسالمت‌آمیز، روش‌های عاطفی، روش‌های خیرخواهانه، مجادلۀ احسن، عفو و اغماض، تلاش فرهنگی برای رفع شبهات عقاید و تبیین دیدگاه‌های مشترک بین مذاهب اسلامی‌ و استفاده از وسیلۀ مقدس برای معاشرت با یک­دیگر و غیر آن توضیح داده شده است.
قسمت چهارم، به آسیب‌ها، آفت‌ها و موانع تعامل، نظیر: خشونت، تهدید، تطمیع، تکفیر، دشنام، استهزا، تحقیر و غیرآن پرداخته شده است.
 

کلیدواژه‌ها